ساز (باغلاما) قرن هاست که ساز خنیاگران در ترکیه بوده است. به باغلاما ساز معروف است. دیوان سازی (ساز درباری)، بوزوک، وچ تلی (سه سیم)، روی آیکی تلی (دوازده سیم)، کوگور، کوپوز، کورا و تامبورا و غیره بسته به اندازه و منطقه آن. مینسترها عشق، اندوه، رنجش و شادی مردم را با باگلاما ابراز کرده اند. آنها داستان های ما را به همین ترتیب منتقل کردند. خانواده ساز باگلما در سایزهای مختلف موجود می باشد. اینها از بزرگ به کوچک هستند. Meydan Saz، Divan Saz، Çöğür (Bağlama)، Bozuk، Cura و İkitelli سازها هستند.
تاریخ ساز
La sazکه پس از تکامل آن در آناتولی پدیدار شد، نزد ترکمن ها ساز مقدسی به شمار می رفت. امروز، بحث در مورد اینکه قایق نی از کدام درخت ساخته خواهد شد، پوشش آن چقدر نازک است و ساقه آن چقدر بلند خواهد بود، ادامه دارد.
برای آشنایی با خانواده سازها، ابتدا باید کوپوز را که به عنوان جد این سازها شناخته می شود، شناخت. مردم پوست های نازک را در قسمت بالای کدو کشیده و ساقه ها را اضافه کرده و با دور زدن نخ ها از روی پوست، صدا را شفاف می کردند. آنهایی که با کمان بازی می‌کردند را İklıg و آنهایی که با انگشتان یا چنجک‌ها بازی می‌کردند کوپوز نامیدند. ایکلیگ به عنوان جد سازهای زهی شناخته می شود. کوپوز به عنوان جد سازهای پلکتوم شناخته می شود.
برای شناخت باگلاما و سازهای خانوادگی آن، ابتدا باید کوپوز که به عنوان جد این سازها شناخته می شود، شناسایی شود. کوپوز که به عنوان جد سازهای پلکتوم شناخته می شود، یکی از قدیمی ترین سازهای ترکان است. این پلکتوم معروف که حداقل 1500 سال از آن می گذرد، هنوز مورد استفاده ترک های آسیای میانه و سیبری است، هرچند امروز جای خود را به سازهای باگلاما و خانواده در آناتولی واگذار کرده است. نام ساز اولین بار در متون قرن هجدهم دیده می شود.
ویژگی های ساز
وقتی به سازهای زهی فکر می کنیم، اولین چیزی که به ذهنمان می رسد این است saz. انواع چوب مورد استفاده در نی نیز متفاوت است. این تفاوت مربوط به این است که ساز شیوه زندگی عشایری ترکان باستان را روایت می کند. در آسیای مرکزی به آن دامبرا می گویند. امروزه نام ها و انواع مختلفی دارد.
هنگامی که انواع سازها از بزرگ‌ترین تا کوچک‌ترین سفارش داده می‌شوند، به‌عنوان ساز مربع، دیوان ساز، چوغور، باگلاما، بد، ساز منسترل، تمبورا، کورا باگلما، ساز دو سیم و کورا درج می‌شوند. ضخیم ساز مربع است و نازک آن کورا. قسمتی که هنگام نواختن ساز روی دامن ما می نشیند، بدن است. همچنین به عنوان یک قایق شناخته می شود. بدنه نی را به دو صورت کنده کاری و یا به صورت برگ درست می کنند. دسته از چوب ساخته شده است.
ساز سازي است با تمام ملودي ها و صداي بسيار موثر. ساز بین 17 تا 24 فرت دارد. مهم ترین ویژگی ساز این است که از درختانی ساخته می شود که تغییر شکل نمی دهند. به دو صورت ساقه کوتاه و بلند بررسی می شود. دارای هفت سیم و بدنه و دسته است.
شاه بلوط، ماهون، توت، ارس، ونگ، صنوبر و شاه بلوط برای تولید کیسه لاما ترجیح داده می شود. ترجیحاً از درختی استفاده شود که بهترین نتیجه را در بین بخشها به ارمغان می آورد، به جای استفاده از همان درخت در سرتاسر صحافی. هر درختی که برای قسمت های کراوات مناسب تر است باید استفاده شود. باگلامای خوب؛ باید کیفیت و تعادل صدای خوبی داشته باشد.
مهم ترین چیزی که کیفیت ساز را نشان می دهد، کیفیت چوب و ساخت آن است. نوع چوب به کار رفته در ساخت نی ارزشی است که به کیفیت آن می افزاید. لاک روی ساز، کیفیت تارها، چیدمان پرده ها و ظاهر قایق از جمله ارزش هایی است که کیفیت گره زدن را آشکار می کند. اگر می خواهید یک ساز با کیفیت انتخاب کنید، باید این اصول را در نظر بگیرید.
تن رنگ بین قسمت بیرونی ساز و قسمت داخلی باید هماهنگ باشد. این را با نگاهی به قفس ساز به راحتی می توان فهمید. به این ترتیب می توان فهمید که آیا روکشی برای پنهان کردن چوب به کار رفته در ساز ساخته شده است یا خیر. قطعات ساز نباید تغییر شکل دهند.
باید قفس نی باشد تا تعادل صدا در ساز تنظیم شود.
فاصله تارها روی نی در آستانه پایین و بالا باید با یکدیگر برابر باشد.
باگلامای گردن بلند در مقابل باغلامای یقه کوتاه
گردن دراز بستن نوعی باگلامای سنتی است. در دهه 1970، فرت های B و C حذف شدند و باگلامای گردن کوتاه با یک باگلامای گردن کوتاه ساخته شد. تعداد فرت ها نیز در میان انواع باگلاما متفاوت است. در باگلامای گردن بلند 23 فرت و در باگلامای گردن کوتاه 19 فرت وجود دارد. بنابراین، تفاوت بین باگلامای گردن بلند و باگلامای گردن کوتاه چیست؟ تفاوت باگلامای گردن بلند و گردن کوتاه به شرح زیر است:
- باگلامای یقه بلند چهار فرس بلندتر از باگلامای گردن کوتاه است.
- از آنجایی که سیم باگلما ساز گردن دراز بلندتر است، صدای آن بلندتر است.
- باگلامای یقه کوتاه کاربردی تر است. نواختن باگلامای گردن کوتاه آسانتر از باگلامای گردن بلند است.
- دامنه و انتقال صدا در باگلامای گردن بلند جامع تر است.
- باگلامای گردن دراز سابقه ای هزاران ساله دارد، زیرا تاریخچه آن به کوپوز باز می گردد.
- باگلامای گردن کوتاه را کسانی ترجیح می دهند که از همان اکتاو استفاده می کنند.
- هر دو نوع باگلما ساز تکنیک های نوازندگی خود را دارند.
به لطف ملودی های آسان برای پخش، به افزایش علاقه شما به باگلاما کمک می کند. پخش ملودی های محلی در موسیقی ارابسک محدودتر از باگلامای گردن بلند است.